Julianaplein

• ontwerp - realisatie 2014 - 2022
• stedenbouw Coenen Sättele Architecten
• opdrachtgever Woningstichting Vaals
• aannemer Bouwbedrijven Jongen‍ Landgraaf
• fotograaf Arjen Schmitz
• locatie Vaals

Hoe kan een winkel en woonblok in de sociale woningbouwsector, dat het beeld van het nieuwe Koningin Julianaplein mede gaat bepalen, een vanzelfsprekend onderdeel worden van het beschermde dorpsgezicht van Vaals? Want als gebouwen zouden kunnen spreken, zal ons blok een sterke dialoog aan moeten gaan zijn omgeving. Welke taal moeten wij in deze grensplaats spreken? Zonder von Clermont was Vaals een dorp gebleven. Door de voortvarende lakenfabrikant Johann von Clermont (1728-1795) verschijnen in het 18e-eeuwse Vaals naast het monumentale von Clermonthuis, heden raadhuis, de kastelen Bloemendal en Vaalsbroek. Sinds die tijd is Vaals min of meer een verrassende statige voorstad van het aan de andere kant van de grens gelegen Aken. Het huidige centrum van Vaals levert een divers architectonisch canon op, dat samengebonden wordt door een kleurenpalet van wit geschilderd en rood bruin metselwerk. Alle von Clermontpanden waren vroeger ‘gestrichen in ein gefäliges Gelb’.

Ons L-vormige woon- en winkelblok omgeeft het plein dan ook met een natuurlijke geelbruine zeer genuanceerde handvormsteen uit nabije Maasklei gebakken.Het opvallende wit laten we over aan het naastgelegen raadhuis. De architectonische ‘taal’ spreekt in hetzelfde staccato ritme als de grote monumenten en de monumentale woonhuizen even verderop, maar vertelt ook een eigen verhaal, door het consequent herhalen van een beperkt aantal steeds terugkerende architectonische elementen.

Maar naast een ritme is er ook een timbre nodig op plaatsen waar het ertoe doet, om het geheel op onderdelen te articuleren. Door decoratieve toevoegingen toe te voegen in de vorm van wandschijven, vooruitspringende balkons, sierhekken, schoorstenen en pylonen die op de dakrand staan. Het blok wordt opgedeeld in elf ‘huizen’, grote en kleine. Naast elkaar, zij aan zij, bij de winkelgalerij of geprononceerd vooruitspringend op de markante hoekpunten, met onderdoorgangen voor het winkelend publiek. Het ‘doorzon’ wonen grenst tot aan de galerijen, die los gehouden zijn van de gevel.

Data:
duurzaamheid: a++ label met levensloopbestendige woningen‍‍